Veldonderzoek Vrijdag 2 Mei en Zaterdag 3 Mei 2014

Het veldonderzoek wat wij uit hebben gevoerd op 12 Mei 2012 had als doel om hulzen terug te vinden die afgeschoten zijn door de Spitfire's die het toestel in brand schoten. Dat doel is met is met een aantal van 8 hulzen van 20mm ruim gehaald. Aan het einde van die dag is er wederom wat materiaal gevonden op de plek waar het toestel de grond raakt tijdens de crash landing. Dit was dus wederom een reden om een 3e en ook laatste veldonderzoek uit te voeren. Ditmaal hebben we er twee dagen voor uitgetrokken om ervoor te zorgen dat ook echt alles onderzocht zou zijn en in principe zou dit dan ook echt het laatste onderzoek zijn. Ook voor Sylvan was dit onderzoek zijn eerste echte onderzoek naar overblijfselen van het toestel, Sylvan heeft een mooie metaaldetector kunnen lenen (zelfde type als de detector van Maarten) zodat ook hij actief mee kon helpen. Niet alleen waren het twee mooie dagen omdat we weer gingen zoeken naar onderdelen van het toestel, ook werd vrijdagochtend het nieuwe informatiebord, wat geschonken is door AD Hosting, geplaatst. Sylvan heeft de teksten gemaakt en netjes gelamineerd. Joost en Tommy van Dias Totaal Onderhoud b.v. hebben kosteloos het informatiebord opgehangen. Vrijdag 2 Mei is Ed van Bemmelen bij ons op bezoek geweest om een kijkje te komen nemen bij ons onderzoek. Het was voor Ed van Bemmelen 69 jaar geleden dat hij daar zijn broertje Gerrie en zusje Jopie op tragische wijze verloor en ook de plek waar hij ternauwernood een schot van de Spitfire's heeft overleefd. Wij waren zeer vereerd dat Ed van Bemmelen bij ons is komen kijken.

Aanwezig bij het veldonderzoek op Vrijdag 2 Mei waren:

Maarten Havinga, Sylvan Staub en Louis van den Burg.

Weersomstandigheden:

Zwakke wind uit het Noord-noord-oosten, ca. 12 graden en het was een licht onbewolkte dag.

Op deze mooie Vrijdagochtend verzamelden we rond half negen bij de boerderij van Jan Groenewegen voor wederom een mooi veldonderzoek maar dit keer doen we het in twee dagen. Zoals we voorgaande veldonderzoeken ook hebben gedaan gaan we eerst even bijpraten met Jan Groenewegen en vertellen wat ons plan van aanpak dit keer is. Na een klein half uurtje is het dan ook tijd om de spullen uit de auto te halen en ons klaar te maken om te beginnen. Tijdens het klaarzetten van de spullen zijn Joost en Tommy van Dias Totaal Onderhoud bezig om geheel kosteloos onze informatie vitrine te plaatsen, uiteraard onder het nieuwsgierige oog van ons. Dit jaar heeft Maarten  twee portofoons meegenomen zodat er ondanks de grotere afstanden toch probleemloos kan worden gecommuniceerd. Het zal voor Sylvan de eerste keer zijn dat hij met een metaaldetector op zoek zal gaan naar bodemvondsten, gelukkig heeft hij een mooie professionele detector kunnen lenen van zijn werkgever. Samen met Louis start Sylvan met het zoeken naar 20mm hulzen van de beschieting door de Spitfire's. Maarten begint met zoeken op de plek waar de buik van het toestel heeft gelegen, en krijgt vrijwel direct een luid en duidelijk signaal. Bij elke vondst word er om de plek die de metaaldetector aangeeft een stuk grond weggestoken in de vorm van een cirkel, op deze manier beschadig je de vondst niet. Na de grond te hebben weggestoken kwam er al snel een rechthoekig plaatje uit die zwart is gespoten, bij het schoonmaken werd duidelijk dat het van aluminium was en dat er enkele gaten in gestanst waren. Rond 10 uur kwam Ed van Bemmelen een kijkje nemen en vertelde ons nog wat herinneringen die hij had op het moment dat de twee Spitfire's hun fatale aanval uitvoerden. En van zulke verhalen word je toch altijd even stil, zeker als je op de plek bezig bent waar dit drama zich heeft afgespeeld. Een half uurtje later is Ed van Bemmelen weer huiswaarts gegaan en hebben we ons werk weer hervat. Om 11 uur werden we geroepen door Jan Groenewegen dat de koffie klaar was, en daar hadden we al lekkere trek in. Een klein half uurtje later zijn we weer aan de slag gegaan en het duurde niet lang voordat Sylvan door de portofoon riep dat ie een 20mm huls had gevonden.

Maarten gaat even poolshoogte nemen en ziet inderdaad dat het om een 20mm huls gaat die is afgeschoten tijden de beschieting. Op de plek waar de buik van de Liberator lag komen inmiddels ook steeds meer vondsten te voorschijn, een van de mooiere vondsten van deze dag is een mooi dik stuk plexiglas met een uitgezaagd gat waar vroeger de ruitenwisser de van de navigator/Bombardier zat een vrij unieke vondst vinden wijzelf. Deze vondst is niet van metaal maar is gevonden naast een afgeschoten kogelpunt (.50 kaliber) deze kogelpunt is afkomstig uit de Jolly Duck zelf en is afgegaan door ontploffende munitie tijden de brand. Aangezien er meerde stukjes plexiglas werden gevonden is besloten om een wat groter stuk open te trekken en op deze manier alles wat niet van metaal is te vinden, dit heeft geresulteerd in meerdere delen van onder andere de zwarte bakelieten accubakken. Nadat de grond weer dicht is gegooid is er verder gezocht met de metaaldetector en al snel kwam er weer een luid en duidelijk signaal. Na voorzichtig de grond weg te hebben gehaald kwam er een complete .50 kaliber huls tevoorschijn. Het opvallende van deze huls was dat de huls plat geslagen is, dit is waarschijnlijk gebeurd na de crash door het gewicht van het toestel. Het gaat om een afgeschoten huls die is afgeschoten, gezien de locatie, door het neusgeschut. Niet veel later vind Sylvan zij tweede complete 20mm huls en word het zo langzamerhand tijd om te gaan lunchen. Maarten had voor broodjes en frisdrank gezorgd en na een paar broodjes werd het weer tijd om verder te gaan, het is dan rond twee uur in de middag. Omdat we twee dagen uittrekken voor dit onderzoek zal er vandaag rond vier uur opgeruimd gaan worden zodat iedereen genoeg rust krijgt voor de volgende dag. Zover is het nog niet en Maarten is voor deze dag klaar met het nakijken van de grond waar de buik van het toestel uiteindelijk lag, Zaterdag zal er verder worden gekeken met Ed Stevenhagen. De laatste anderhalf a twee uur gaan Sylvan, Louis en Maarten met z'n drieën verder op pad en gaan via de dijk naar de plek waar "de tas" lag, dit was een klein schuurtje vlak achter waar de Jolly Duck lag richting Zoetermeer maar nog wel op het zelfde stuk land. Op deze plek staan nu alleen een paar bomen, maar toch hebben we de detectors er even overheen gehaald. Helaas lag er veel materiaal van de sloop van het schuurtje en lagen daar ook een aantal huisdieren begraven waardoor wij hebben besloten om daar niet verder te zoeken. Bij het teruglopen richting de plek waar onze spullen lagen haalden we de detector toch nog even over een stuk grond waar we in 2012 al eerder hadden gezocht, onze verbazing was dan ook groot dat er alsnog een 20mm huls tevoorschijn kwam, deze huls lag wel wat dieper dan de andere. Sylvan is begonnen met het opruimen van de spullen en Maarten en Louis maken nog een klein rondje met de metaaldetector vlak naast het "oude" slootje wat haaks op het weiland ligt naast de boerderij. Ondanks dat er daar eigenlijk niets verwacht werd ging er toch een zeer duidelijk signaal af, nadat de grond zorgvuldig is weggegraven kwam daar een staalkabelspanner te voorschijn met als klap op de vuurpijl nog een stuk staaldraad wat in werkelijk prachtige staat verkeerde en nog steeds verkeerd. De sporen van het geweld wat er losbarstte tijden de crash zijn duidelijk af te lezen op deze vondst. Ondertussen is het de hoogste tijd geworden om te stoppen voor deze dag en kunnen we terug kijken op een dag met weer nieuwe vondsten en dus ook informatie.

 

Zaterdag 3 Mei 2014

Aanwezig op deze dag zijn: Maarten Havinga, Sylvan Staub, Louis van den Burg en Ed Stevenhagen.

Weersomstandigheden:

Wederom een zwakke wind uit het noord-noord-oosten, ca. 13 graden en vrij zonnig.

Zaterdag 3 Mei verzamelen we rond kwart over acht en beginnen direct met het uitladen van onze spullen, deze dag is ook Ed Stevenhagen van de partij die weer her en der zal gaan assisteren. Na eerst even met Jan Groenewegen te hebben gesproken zijn we gestart met het onderzoek van deze mooie Zaterdag, Jan Groenewegen zat al een tijd met de vraag of er nou nog iets onder de weg zou kunnen liggen aangezien dat daar de neus zich in de dijk heeft geboord, er word al sinds jaar en dag over gespeculeerd namelijk. Omdat we deze dag eigenlijk alleen het land af zouden speuren met de detectors bleef er wat tijd over en was dit inderdaad een leuke uitdaging en uiteraard ook een nieuwe bewijsvoering over wat er nu nog onder deze kleine weg ligt. Ed is begonnen met de prikstok in de berm van de weg om te kijken of hij iets aan kon tikken te hoogte van waar de neus moet hebben gelegen. Sylvan en Maarten zijn ondertussen begonnen aan de overkant van het landweggetje, hier lag in principe niets van het toestel maar een kijkje nemen kan geen kwaad. Na een half uurtje zoeken en eigenlijk de moed verloren om iets te vinden gingen bij zowel Maarten als bij Sylvan onafhankelijk van elkaar de detectors af. Ongeveer 20 meter uit elkaar vonden ze ieder afzonderlijk een .50 kaliber huls, of wat daar nog van over was. Beide hulsjes hadden geen slaghoed meer en waren aan de top behoorlijk vervormd, dit is een indicatie dat ze ontploft zijn en door de lucht zijn "gevlogen" tijdens de brand die werd veroorzaakt door de aanval van de Spitfire's. Verder zijn er daar helaas geen vondsten tot nu toe gedaan. Ed is hard bezig met de prikstok maar heeft wat moeite om door de dikke deklaag van grind wat naast de weg is gestort als versteviging van de weg te komen. Na een lekkere bak koffie van Jan Groenewegen is het weer tijd om vol goede moed onze zoektocht te vervolgen. Sylvan gaat met de detector verder op zoek op het land waar de Jolly Duck het eerste contact maakte met de grond, Maarten gaat ondertussen Ed helpen om te kijken wat ze met de prikstok kunnen vinden. Louis is ondertussen bezig om zowel Sylvan als Maarten en Ed te helpen met allerlei klusjes waaronder ook mooie foto's maken. Maarten gaat met zijn detector onderin de berm op zoek naar eventuele sporen, de detector sloeg bijna op tilt zoveel materiaal zou er moeten liggen. Voorzichtig maken Ed en Maarten een stukje grond open en daar komen direct de eerste sporen tevoorschijn, helaas was eigenlijk alles wat ze tegenkwamen ernstig onderhevig aan corrosie. Wel was zeker dat het onderdelen van het toestel waren. Na wat dieper in de grond te kijken, richting de weg, kwam er toch steeds meer materiaal omhoog wat wel in redelijke staat was. Buiten aluminium om kwamen er ook ijzeren voorwerpen omhoog met als klap op de vuurpijl een slangenklem met daarop de tekst " Wittek & co. USA" met daaronder een compleet serienummer wat begint met een 32, het nummer 32 staat voor de fabriek en de Ford fabriek in Willow Run is fabriek nummer 32 (zie foto hieronder).

Met behulp van een troffel (klein metselaars schepje) is er stukje bij beetje meer en meer tevoorschijn gekomen waaronder ook elektra bekabeling. Op een gegeven moment kon er niet meer dieper gegraven worden omdat dit misschien tot verzakkingen kon leiden aan de weg dus is er besloten om wat meer links en rechts te gaan. Aan beide zijdes is er een leuke hoeveelheid aan .50 kaliber kogelpunten en ontplofte hulzen gevonden, we bevonden ons letterlijk in de vuurhaard maar toen ook op die diepte alles was bereikt en er twee volle emmers met materiaal omhoog waren gekomen werd het tijd om daar te stoppen. Maar de laatste vondst die we deden op deze plek was niet zomaar een vondst, het leek op een stukje ijzer wat open was gespleten, achteraf na het schoonmaken bleek het te gaan om een 20mm HE (High Explosive) kogelpunt die is ontploft toen hij tegen de bommenwerper aankwam. Oftewel een erg bijzondere vondst!  Maar er restte ons nog een taak, kijken of er nog een stuk van de Liberator "in" de weg zit! Na vele malen met een lange prikstok op verschillende punten te hebben geprikt kunnen we tot de conclusie komen dat er dus geen resten meer onder de kleine landweg aanwezig zijn. Tijdens de lunch komen er twee kennissen van Sylvan langs en die leggen wij met veel plezier uit wat er nou allemaal gebeurd is op deze bijzondere plek, na de uitleg en de lunch gaan Ed en Maarten wat vondsten bekijken die net onder het landweggetje zijn gevonden. Ondertussen is Sylvan met vol enthousiasme aan het zoeken op het land en heeft een mooie .50 huls gevonden, vlak naast deze plek, wat dichter naar de boerderij, kwam Sylvan een aardig groot stuk tegen. Helaas bleek dit na nader onderzoek afval te zijn van de nieuwbouw van de bestaande boerderij. Inmiddels loopt de klok weer tegen vier uur en besluiten Sylvan en Maarten om nog een ronde richting de dijk te lopen om eventuele "missers" alsnog te vinden. Maarten graaft eigenlijk altijd met een origineel veldschopje uit de tweede wereldoorlog en hij kwam dan ook voor een aparte verrassing te staan toen zijn detector afging op een groter stuk metaal. Het leek in eerste instantie op een deksel maar al snel bleek dat het een blad was van een schepje, een Amerikaans veldschepje uit de tweede wereldoorlog. Na enige twijfel zijn beide schepjes op elkaar gelegd en zijn ze exact op de millimeter nauwkeurig identiek..... Dit betekent nog meer uitzoek werk voor Maarten en Sylvan! Ook kunnen we mededelen dat ook deze twee dagen waarschijnlijk niet de laatste veldonderzoeken zullen zijn... Hou de site in de gaten!