Juich, Zoetermeer, Juich!

Zoetermeerders staan bekend als feestvierders. Een van de grootste feesten die ooit in de stad werden gevierd, duurde maar liefst drie dagen lang. Bijna alle inwoners namen eraan deel. De bevrijding van het Duitse juk moest worden gevierd, de bezetting was eindelijk voorbij. Van 29-31 augustus 1945 stond Zoetermeer op zijn kop.

In Juich, Zoetermeer, juich! wordt beschreven wat er allemaal nodig was om tot de bevrijdingsfeesten te komen. En wat eraan voorafging. Met veel foto’s en verhalen van Zoetermeerders die het allemaal hebben meegemaakt, komen de feesten tot leven.

In het voorwoord schrijft burgemeester Charlie Aptroot: “Omdat het gaat om een niet eerder beschreven periode uit de Zoetermeerse geschiedenis is het boek niet alleen erg interessant om te lezen, maar draagt het tevens bij aan de geschiedschrijving van onze stad. Het maakt ons beeld over Zoetermeer ten tijde van en vlak na de Tweede Wereldoorlog completer.”

Juich, Zoetermeer, juich! is samengesteld door Maurice Beckand Verwée, Reinold Vugs en Jan-Evert Zondag.

Auteurs:                                                         Verschenen in:                     Voorraad status:                     Prijs:                            Verkrijgbaar bij:
R. Vugs, J. Zondag en M. Beckand Verwée      2015                                     Op voorraad                            € 15,00                        1boek.nl / Haasbeek

De Opperwachtmeester in oorlogstijd

Het is die zondag goed en helder weer. De stemming binnen het jachthuis past niet echt bij het vrolijke weer buiten. Alie bakt 's middags knapperig tarwebrood en alleen de heerlijke lucht al zorgt er voor dat als ze later dik beboterde boterhammen met echte boerenkaas en koffie uitdeelt, er zoals bij iedere maaltijd geanimeerd over alledaagse dingen gepraat wordt.

Rond 18.30 uur kondigt zich een ronkende diesel vrachtauto aan en vallen plotsklaps de gesprekken stil. Kentgens schuift voorzichtig een gordijn opzij en kijkt naar buiten. Hij verstart en fluistert doodsbleek, terwijl de eerste handgranaat door een ruit gegooid wordt, de vloer raakt en rollend tot stilstand komt: 'Moffen. Wij zijn omsingeld.'

 
Auteur:                                          Verschenen in:                            Voorraad status:                            Prijs:                               Bestellen:
J. van Rij                                         2014                                           Op voorraad                                   € 14,95                           Bruna / Bol.com

Missing in Action: neergestorte Amerikaanse bommenwerpers in Zoetermeer en Zoeterwoude 1943/1945

In 80 pp en met vele foto’s vertelt Louis van den Burg in dit boek over twee neergestorte vliegtuigen en de lotgevallen van hun bemanningen.
Op 30 juli 1943 stortte een B-17 neer bij de Bleiswijkseweg in Zoetermeer, met als bijnaam Yankee Dandy, na een zware aanval op de Duitse stad Kassel te hebben uitgevoerd samen met nog 150 andere bommenwerpers. Twee bemanningsleden kwamen om en werden tijdelijk bij de Oude Kerk begraven, de anderen waren met een parachute eruit gesprongen en kwamen tot achter Rotterdam neer; ze werden allen krijgsgevangen genomen.

Anderhalf jaar later, op 22 februari 1945, maakte een B-24, bijgenaamd de Jolly Duck, een noodlanding. Vliegend vanaf het huidige Noordhove raakte de bommenwerper een dijk en schoof bijna een boerderij in de Geerpolder binnen. De bemanning verspreidde zich, een deel wist na omzwervingen onder te duiken, anderen werden gevangen genomen. Een van de schutters, John McCormick, belandde samen met verzetsleden uit Zoetermeer in een jachthuis bij Zevenhuizen. Daar werden ze 29 april door Duitse troepen overvallen, waarbij McCormick en de Zoetermeerse veldwachter J.L. van Rij werden gedood. Beiden liggen nu in het herdenkingsgraf voor de Oude Kerk. Het vliegtuig was nog redelijk intact en werd door geallieerde jagers in brand geschoten op het moment dat veel nieuwsgierige Zoeterwoudenaren een kijkje aan het nemen waren. Vele doden en gewonden waren het gevolg. Pas in 2005 werd ter nagedachtenis een monument op die plaats onthuld.

Auteur:                                          Verschenen in:                            Voorraad status:                            Prijs:                                 Bestellen:
E.W. van den Burg                          2005                                            Op voorraad                                   € 5,00                               Klik hier

Dorp in Oorlog: Zoetermeer 1940-1945

Gebeurtenissen en mensen in de Tweede Wereldoorlog met de nadruk op Zoetermeer. Uitgegeven in samenwerking met de gemeente Zoetermeer. Het beeld van de Tweede Wereldoorlog is voor een groot deel bepaald door het levenswerk van Lou de Jong in zijn werk voor de televisie en in de vijftiendelige publicatie Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Hierin speelde het 'goed' en fout' een grote rol.

Daarnaast waren er de traumatische ervaringen van de mensen die de oorlog hebben meegemaakt. De hongerwinter heeft voor met name de stedelingen alle andere ervaringen uit de oorlog overschaduwd. Ook de gevechtshandelingen in de meidagen van 1940, de verzetsdaden van de ondergrondse en de Duitse represailles zijn in het geheugen van de mensen gegrift. In de wederopbouwjaren werd de oorlog weggedrukt. In de afgelopen vijftien jaar bleek echter steeds vaker dat de herinneringen niet verstopt konden blijven. Mensen wilden erover praten en legden hun ervaringen vast. Toch blijkt tot op de dag van vandaag dat veel zaken taboe zijn: wat was het belang van de ondergrondse voor de bevolking? Waarom kregen de burgerslachtoffers na de oorlog geen aandacht? Wat gebeurde er met bijltjesdag? Hoe werden (kinderen van) Duitse inwoners, NSB'ers, profiteurs en collaborateurs na de oorlog behandeld? Was de situatie tijdens de oorlog in Zoetermeer nou wel zo slecht? Hoeveel leden honger? Hoe was de huisvesting?

Oud-Zoetermeerders kennen een deel van de antwoorden maar meestal wil men daar niet over praten, omdat het al zo lang geleden is of omdat het vervelende herinneringen ophaalt. Of mensen durven het niet uit angst voor negatieve reacties. Ook dit boek geeft niet op alle vragen antwoorden. Auteur Ton Vermeulen schetst in 192 pp een beeld van de oorlog zoals deze in archieven en publicaties is beschreven. Ook geven Zoetermeerders, die hun herinneringen aan de volgende generaties vertelden, hun ervaringen over de oorlog weer. Soms spreken ze elkaar tegen; het blijven echter hun herinneringen, hun beelden van vijf jaar oorlog in Zoetermeer die door naoorlogse generaties niet altijd volledig zullen worden begrepen.

Auteur:                                          Verschenen in:                            Voorraad status:                            Prijs:                                Bestellen:
T. Vermeulen                                  2000                                            Op voorraad                                  € 22,50                             Klik hier

Over De Oorlog Gesproken... Zoetermeer 1940-1945

Vrijheidsbeperkingen, distributie van voedsel en vordering van allerlei andere goederen maakten het leven in de oorlog een stuk moeilijker. Vele Zoetermeerders werden voor de arbeidsinzet of als krijgsgevangene naar Duitsland gevoerd. Anderen, waaronder de burgemeester, doken onder. In de hongerwinter werd het dorp overstroomd door etenhalers uit de omliggende steden. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog was Zoetermeer een centrum van illegale activiteiten. Van hieruit verspreidde het plaatselijke verzet illegale blaadjes en werden de bezetters zoveel mogelijk dwars gezeten. Begin 1945 stortte de Amerikaanse vlieger John McCormick hier met zijn vliegtuig neer. Hij werd verborgen in Zevenhuizen maar kwam daar evenals de verzetsman J.L. van Rij in april 1945 in een vuurgevecht om het leven. Nog op bevrijdingsdag overvielen de Duitsers de Zoetermeerse Binnenlandse Strijdkrachten, waarbij Cornelis van Eerden en Jan Hoorn werden neergeschoten. De vier mannen werden in een eregraf bij de Oude Kerk begraven.

64 pagina's. Boekje is samengesteld ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling in het Historisch Museum 't Oude Huis te Zoetermeer in 1990. Gepubliceerd door Ronald Grootveld en Ton Vermeulen en gebaseerd op interviews door Hilje Wolfson en ooggetuigenverslagen. Het boekje is tegenwoordig gedigitaliseerd en vindt u door hier te klikken.

Auteur:                                          Verschenen in:                            Voorraad status:                            Prijs:                               Bestellen:
R. Grootveld                                   1990                                            Niet meer op voorraad                    -                                    Klik hier

De dag dat het Manna viel

Dit is het historische verhaal van twee mannen, wachtmeester Jacob Leendert van Rij en de Amerikaanse vlieger John McCormick, die door een wonderlijk toeval met elkaar in contact komen in de laatste maanden van de oorlog. Beide mannen komen uit geheel verschillende werelden. Het boek begint dan ook eigenlijk met twee door elkaar lopende verhalen, die aanvankelijk los van elkaar staan, maar later tot één verhaal samensmelten. Om de authentieke waarde van het boek te verhogen zijn de meeste hoofdstukken afgesloten met verklaringen van ooggetuigen, officiële documenten of militaire bevelen. Alle handelingen in dit boek leiden naar de gebeurtenissen op 29 april 1945. de dag dat het manna viel. "Operatie Manna" was het codewoord voor de voedseldropping boven Nederland. Ieder hoofdstuk begint daarom met een aanduiding van de dag en de plaats waar het gebeurde zich afspeelt. De namen in het boek zijn echt, evenals grote stukken dialoog haast letterlijk konden worden weergegeven.

Met "De dag dat het manna viel" maakte Jaap van der Zwan (toen 35 jaar) zijn debuut als auteur. Meer dan drie jaar heeft hij samen met zijn vriend Tinus van Herwijnen (toen 58 jaar) gespeurd naar de gegevens van dit waar gebeurde verhaal, dat zelfs historici niet kenden. De auteur begon zijn loopbaan als journalist bij de "Nieuwe Haagsche Courant". In 1961 werd hij verslaggever voor de actualiteitenrubriek "Vandaag...radiokrant voor Nederland" van de NCRV en van 1966 tot 1970 werkt hij als televisie-verslaggever bij de AVRO. De heer Van der Zwan was in 1976 hoofd van de afdeling Kabinet en Voorlichting van de Gemeente Zoetermeer.

Auteur:                                          Verschenen in:                            Voorraad status:                            Prijs:                               Bestellen:
J. van der Zwan                              1976                                            Niet meer op voorraad                    -                                    Marktplaats / Bol.com